Bệnh tiểu đường có thể làm tăng nguy cơ bị đột quỵ và các bệnh lý khác. Những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn 1,5 lần so với người không mắc bệnh. Vậy mối quan hệ giữa tiểu đường và đột quỵ như thế nào? Bài viết này chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về vấn đề này nhé
Mối quan hệ giữa căn bệnh tiểu đường và đột quỵ
Đột quỵ là gì?
Đột quỵ xảy ra khi một hoặc nhiều mạch máu cung cấp oxy cho não bị hư hỏng hoặc tắc nghẽn. Nếu tình trạng này kéo dài trên 3 phút đồng hồ, tế bào não bắt đầu chết. Có hai loại đột quỵ đó là đột quỵ xuất huyết do động mạch bị vỡ và đột quỵ do bị thiếu máu cục bộ (động mạch bị tắc nghẽn).
Bệnh đái tháo đường làm tăng nguy cơ rối loạn lipid máu
Khi bị tiểu đường type 2 không được kiểm soát tốt thì cả glucose và insulin đều tăng cao, insulin là hormon có vai trò chuyển hóa glucose thành glycogen (một dạng dự trữ của glucose) và dự trữ tại gan. Khi gan bão hoà glycogen, đường glucose được dùng để tạo ra các acid béo, giải phóng vào máu, các acid béo này sẽ được sử dụng để sản sinh triglycerides trong các tế bào mỡ, dẫn đến tình trạng tăng lượng mỡ trong cơ thể.
Tiểu đường làm tăng nguy cơ đột quỵ
Tăng triglycerid khiến cho mạch máu có thể bị cứng hoặc bị tắc bởi các mảng lipid tồn đọng, còn gọi là tình trạng xơ vữa động mạch. Điều này gây cản trở lượng máu lên não, làm tăng nguy cơ gây ra đột quỵ. Những người mắc bệnhđái tháo đường có nhiều khả năng bị tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim và tỉ lệ cholesterol xấu trong máu sẽ cao hơn những người không mắc bệnh. Ngay cả những người bị rối loạn đường huyết ở giai đoạn tiền đái tháo đường cũng có nguy cơ đột quỵ cao hơn bình thường.
Bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 có động mạch cứng hơn và giảm độ đàn hồi hơn so với người có mức đường huyết bình thường. Bệnh nhân tiểu đườngtuýp 1 thường có biểu hiện suy giảm cấu trúc của động mạch cảnh, làm tăng độ dày thành mạch và được coi là dấu hiệu của bệnh xơ vữa động mạch. Người bị bệnh tiểu đường thường gặp các phản ứng viêm, là nguyên nhân chính gây ra sự phát triển của xơ vữa động mạch.
Nếu không kiểm soát bệnh tiểu đường tốt, bệnh nhân sẽ có nguy cơ bị đột quỵ cao do thiếu máu cục bộ và xuất huyết. Những mô hình lâm sàng cụ thể của căn bệnh đột quỵ do thiếu máu cục bộ ở người bệnh tiểu đường đã được xây dựng và nghiên cứu. Người bị tiểu đường nhiều khả năng sẽ bị yếu chân tay, rối loạn nhịp tim, là dấu hiệu của bệnh nhồi máu não khi so với những người không mắc tiểu đường.
Các yếu tố rủi ro
Bệnh tiểu đường và đột quỵ đều có những yếu tố rủi ro giống nhau và có thể gây ra đột quỵ, bao gồm:
- Huyết áp cao
- Béo phì
- Cholesterol cao
- Tiền sử bệnh tim mạch
- Đã từng bị đột quỵ trước đó
- Bệnh hồng cầu hình liềm
- Rối loạn chảy máu
- Người lớn tuổi với nguy cơ đột quỵ tăng gấp đôi sau 10 năm, từ sau 55 tuổi
- Nam giới dễ bị đột quỵ hơn nữ giới
- Người có tiền sử gia đình bị đột quỵ
- Hút thuốc lá
- Sử dụng rượu bia, chất kích thích, ma túy
- Ít vận động thường xuyên
Các biện pháp giảm nguy cơ đột quỵ do tiểu đường
Tùy vào tình trạng bệnh hiện tại của người bệnh mà bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp giảm nguy cơ đột quỵ do đái tháo đường. Ngoài ra, kiểm soát bệnh tiểu đường và duy trì một lối sống lành mạnh cũng sẽ giúp bạn giảm nguy cơ bị đột quỵ.
Chế độ ăn khoa học
Bệnh nhân tiểu đường có thể kiểm soát lượng đường huyết bằng chế độ ăn kiêng khoa học:
- Chia nhỏ bữa ăn trong ngày với khẩu phần ăn nhỏ
- Lựa chọn các loại thực phẩm chứa carbohydrate chưa qua tinh chế như ngũ cốc nguyên hạt
- Thực phẩm giàu chất xơ sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru và kiểm soát lượng đường huyết: Rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu…
- Ăn cá tốt cho sức khỏe tim mạch: cá thu, cá hồi, cá ngừ giàu acid béo omega-3
- Hạn chế tối đa thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn vặt, xúc xích, bánh nướng, thịt bò,… các thực phẩm này có chứa chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa làm tăng nguy cơ bị rối loạn lipid máu, tạo các mảng lipid bám lấy động mạch và gây xơ vữa động mạch, dẫn đến nguy cơ đột quỵ cao
- Giảm lượng muối ăn trong một ngày
- Hạn chế rượu
- Không hút thuốc lá
Thể dục thể thao
Tập thể dục từ năm lần trở lên mỗi tuần có thể giúp bạn giảm nguy cơ đột quỵ. Theo dõi huyết áp của bạn thường xuyên để có thể điều chỉnh chế độ ăn và sử dụng thuốc khi cần thiết. Kiểm soát huyết áp đã được chứng minh có hiệu quả trong việc ngăn ngừa đột quỵ ở cả người mắc bệnh tiểu đường và người không mắc bệnh tiểu đường. Trong hướng dẫn quản lý huyết áp khuyến nghị, mục tiêu huyết áp là dưới 140/90 mmHg bất kể tình trạng tiểu đường.
Dùng thuốc để kiểm soát chỉ số mỡ máu
Về kiểm soát lipid máu ở bệnh nhân tiểu đường trong phòng ngừa đột quỵ ở những bệnh nhân từng bị đột quỵ hoặc cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua, bác sĩ có thể kê đơn thuốc cho bạn. Người bệnh có thể tham khảo loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe cho người tiểu đường – CARE FLOOD. Sản phẩm này có tác dụng giúp ổn định hệ đường huyết, giảm cheresterol, giảm mỡ máu cực kỳ hiệu quả được rất nhiều người tin tưởng sử dụng.
Trên đây là các thông tin về mối quan hệ giữa bệnh tiểu đường và đột quỵ. Đái tháo đường là một yếu tố nguy cơ quan trọng và có thể dẫn đến đột quỵ, đặc biệt là đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Kiểm soát đường huyết thông qua thay đổi lối sống lành mạnh hoặc dùng thuốc và điều chỉnh các yếu tố nguy cơ liên quan như rối loạn lipid máu, huyết áp là những những bước quan trọng để phòng chống đột quỵ hiệu quả.
