Vitamin K (vitamin đông máu)
Trẻ sơ sinh là trường hợp rất dễ thiếu vitamin K. Vitamin K là loại vitamin rất quan trọng trong việc đông máu và để sự phát triển bình thường của xương. Vitamin K là một loại vitamin trong quá trình chế biến thức ăn bị mất rất ít, cho nên là chất dinh dưỡng dễ hấp thu được từ thức ăn.
Lượng cần thiết mỗi ngày
Người lớn cần bổ sung mỗi ngày từ 65 – 80 mg.
Thức ăn chứa vitamin K
Là các loại thức ăn sau Sữa chua, rau xanh sẫm, rau cần, dầu thực vật, dầu gan cá.
Các trường hợp cần Bổ sung vitamin K
Những trường hợp hay bị chảy máu cam, bị thương bên ngoài phải bổ sung vitamin K.
Những trường hợp đang uốhg thuốc kháng sinh, những trẻ bị đẻ non phải uống vitamin K.
Chứng thiếu vitamin K
Trường hợp Nếu thiếu vitamin K dẫn đến việc máu khó đông, có triệu chứng xuất huyết, trẻ nhỏ bị viêm ruột mãn tính, ỉa chảy…
Công dụng
– Giúp phòng tránh cho trẻ sơ sinh bị bệnh xuất huyết.
– Các trường hợp đề phòng chảy máu trong và bệnh trĩ.
– Vitamin K là chất không thể thiếu trong việc tạo các men đông máu, để thúc đẩy đông máu bình thường.
Bổ sung cho trẻ sơ sinh vitamin K như thế nào:
- Có thể cho trẻ sơ sinh uống liều thứ hai khi trẻ sơ sinh của quý vị đã làmxét nghiệm dò tìm dành cho trẻ sơ sinh trong bệnh viện hoặc bác sĩ địa phương hay nhân viên chăm sóc sức khỏe cho làm xét nghiệm này.
- Quý vị cần phải nhớ liều quan trọng thứ ba khi em bé được từ 3 đến 4 tuần. Nếu quý vị cần có người giúp đỡ hay hướng dẫn, xin tiếp xúc với bác sĩ hoặc nhân viên chăm sóc sức khỏe.
Hãy bảo đảm rằng các liều vitamin K em bé đã uống đều được ghi lại trong hồ sơ sức khỏe cá nhân của bé.
Tại sao vitamin K lại quan trọng đối với con tôi?
Vitamin K giúp máu đông lại. Đây là yếu tố cần thiết để ngăn chặn trường hợp bị chảy máu nghiêm trọng.
Em bé không nhận đủ vitamin K từ mẹ trong thai kỳ hoặc trong thời gian bú mẹ. Nếu không có vitamin K, em bé có nguy cơ bị chứng rối loạn hiếm gặp gọi là chứng chảy máu do thiếu Vitamin K (Vitamin K Deficiency Bleeding), tiếng Anh viết tắt là VKDB.
VKDB có thể gây ra tình trạng bị chảy máu vào trong não và làm cho não bị hư hại hoặc thậm chí tử vong. Chúng ta có thể ngăn ngừa VKDB bằng cách tăng thêm vitamin K cho trẻ sơ sinh. Tới khoảng sáu tháng, cơ thể trẻ sơ sinh đã có thể tự cung cấp vitamin K.
Tăng thêm vitamin K cho trẻ sơ sinh bằng cách nào?
Cách tăng thêm vitamin K cho trẻ sơ sinh dễ nhất và đáng tin cậy nhất là bằng cách tiêm/chích. Chỉ cần tiêm/chích một mũi ngay sau khi sinh sẽ bảo vệ em bé trong nhiều tháng. Kể từ khoảng năm 1980, đa số trẻ sơ sinh tại Úc đều được tiêm/chích một mũi vitamin K. Quý vị cũng có thể cho em bé uống Vitamin K. Quý vị cần phải cho em bé uống một vài liều thuốc mới đủ để bảo vệ em bé, vì cơ thể không dễ dàng hấp thu vitamin K uống vào và vitamin K uống vào không có tác dụng lâu dài.
Nếu quý vị chọn cho em bé uống vitamin K, em bé phải uống ba liều:
- Liều 1lúc chào đời
- Liều 2thường là 3-5 ngày sau khi sinh, và
- Liều 3trong tuần thứ tư, nếu em bé hoàn toàn bú sữa mẹ. (Trẻ chủ yếu bú sữa hộp không cần uống liều thứ ba)
Nếu bé bị ói/nôn trong vòng một giờ sau khi uống vitamin K, em bé sẽ cần phải uống liều khác.
Có phải tất cả trẻ sơ sinh đều có thể có vitamin K?
Có phải trẻ sơ sinh đều cần phải có vitamin K. trẻ sơ sinh rất nhỏ hoặc sinh non có khi cần liều ít hơn – bác sĩ có thể cho quý vị biết về việc này.
Vitamin K loại uống không thích hợp cho một số trẻ sơ sinh:
•Em bé sinh non hay không khỏe nên được tiêm/chích vitamin. Có hai lý do chính cho việc này: khó đo lường liều lượng rất ít mà em bé cần uống, và các em bé này cũng thường khó cho ăn uống.
•Nếu quý vị chọn cho em bé uống vitamin K nhưng khi đến lúc uống liều vitamin K em bé lại không khỏe, thay vì uống em bé có thể cần phải được tiêm/chích vitamin K.
•Nếu, trong khi đang mang thai, quý vị uống thuốc động kinh, đông máu hoặc bệnh lao, quý vị nên báo cho bác sĩ hoặc nữ hộ sinh biết. Em bé của quý vị có khi không có khả năng hấp thu vitamin K uống vào, và thay vì uống, có khi em bé cần phải được tiêm/chích vitamin K
Vitamin K có bất kỳ tác dụng phụ nào không?
Trẻ sơ sinh tại Úc đã được cho uống/tiêm vitamin K trong 30 năm qua mà hình như không gây ra vấn đề gì hết.
Theo kết quả của một số nghiên cứu, vitamin K tiêm/chích có thể có liên hệ đến ung thư ở trẻ em, nhưng các nghiên cứu gần đây đã không tìm thấy bất kỳ mối liên hệ nào với bệnh ung thư.Hội đồng Y tế và Nghiên cứu y khoa Quốc gia (National Health and Medical Research Council) đã xem xét cẩn thận các nghiên cứu này và các bằng chứng khác và kết luận rằng vitamin K không có liên hệ đến ung thư ở trẻ em, dù là tiêm/chích hoặc uống.
Nên để ý những gì?
Quý vị nên luôn luôn đi gặp bác sĩ hoặc nhân viên chăm sóc sức khỏe:
•nếu em bé của quý vị bị chảy máu hay bị bầm mà không rõ nguyên nhân – điều này đặc biệt quan trọng nếu em bé của quý vị đã không được tiêm/uống vitamin K.
•nếu, khi bé của quý vị được hơn ba tuần, có bất cứ dấu hiệu bị bệnh vàng da (màu vàng của da hoặc lòng trắng của mắt).
Trẻ sơ sinh bị vấn đề về gan đặc biệt có nguy cơ, ngay cả khi em bé đã được tiêm/uống vitamin K.
Làm thế nào để cho trẻ sơ sinh nhận được vitamin K?
Trong khi đang mang thai, bác sĩ hoặc nữ hộ sinh của quý vị sẽ hỏi quý vị có muốn cho con quý vị uống hay tiêm/chích vitamin K hay không và họ sẽ sắp xếp cho quý vị.
Ngay sau khi sinh, em bé của quý vị sẽ được tiêm/chích một mũi vitamin K hoặc uống liều vitamin K đầu tiên. Bác sĩ hoặc nữ hộ sinh sẽ đảm nhận công việc này.
Tài liệu này soạn thảo theo Tài liệu tuyên bố chung và kiến nghị về việc cho trẻ sơ sinh uống/tiêm vitamin K để ngăn ngừa chứng chảy máu do thiếu vitamin K trong tuổi ấu thơ, do Hội đồng Y tế và Nghiên cứu y khoa Quốc gia (National Health and Medical Research Council – NHMRC) tái phát hành vào tháng 10 năm 2010. Muốn có Tài liệu tuyên bố chung và kiến nghị về việc cho trẻ sơ sinh uống/tiêm vitamin K để ngăn ngừa chứng chảy máu do thiếu vitamin K trong tuổi ấu thơ, xin vào trang mạng
www.nhmrc.gov.au/guidelines/publications/ch39
