Bài thuốc Đông y từ cây sâm bố chính – Sâm bố chính hay còn gọi là sâm Phú Yên, thổ hào sâm (Nghệ An), sâm khu năm, sâm báo (Thanh Hóa)…. Sâm bố chính không chỉ là một loài hoa đẹp mà còn là một vị thuốc quý, một dược liệu thiên nhiên có tác dụng cực kỳ tốt cho sức khỏe – được ví như một loại sâm. Sau đây là những bài thuốc Đông y từ cây sâm bố chính cho bạn đọc tham khảo.
Chữa thiếu máu: Sâm bố chính, hạt sen, hà thủ ô, mỗi vị 100g; cam thảo 40g; đại hồi 8g; thảo quả 12g. Tán nhỏ làm viên, ngày uống 20g và chia 2 lần.
Chữa tim đập nhanh hồi hộp, ngủ ít: Sâm bố chính 20g; củ mài, hà thủ ô, rau má, hạt sen, quả dâu chính, long nhãn, mỗi vị 12g; bá tử nhân, táo nhân, mỗi vị 8g. Sắc uống mỗi ngày một thang.
Chữa đái ra dưỡng chất: Sâm bố chính, ý dĩ, huyền sâm, trúc diệp, liên nhục, tỳ giải, củ mài, rễ cỏ trah, cam thảo nam, mã đề, mỗi vị 12g; hoạt thạch 6g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa sốt nóng lâu, khát nước, ra mồ hôi: Sâm bố chính 20g, nhục quế 3g, thục địa 30g. Sắc uống ngày 1 tháng.
Chữa ra mồ hôi nhiều, người còn ấm, chân tay quyết lạnh: Sâm bố chính 20g, hoàng kỳ 80g (tẩm nước phòng phong sao), phục linh 12g (tẩm sữa), chích thảo 8g, đương quy 20g (tẩm mật rượu sao), lộc nhung 8g (đều nung nghiền nhỏ). Sắc uống trong ngày.
Chữa tiêu hoá, bài tiết bị ngừng trệ: Sâm bố chính 20g, trầm hương 4g, bạch truật 40g (tẩm sữa sao). Sắc riêng sâm bố chính và bạch truật rồi mài trầm hương vào, và uống trong ngày.
Chữa trẻ em gầy còm xanh xao, hay đi lỏng, lỵ kéo dài: Sâm bố chính sao chín 25%, ý dĩ sao chính 20%, hạt sen sao chín 15%, hoài sơn sao chín 30%, bạch chỉ sao chín 10%. Các vị đem tán nhỏ rây bột mịn, cho uống sống với nước đường hoặc trộn với đường đun chảy. Trẻ em 2 tuổi trở lên, ngày 4 – 10g.
Chữa rối loạn kinh nguyệt: Sâm bố chính 16g; cỏ nhọ nồi sao vàng, thục địa, mỗi vị 20g; ngải cứu sao, ích mẫu, mỗi vị 16g; củ gai (cây gai làm bánh) 12g, củ gấu (tứ chế) 10g. Sắc uống trong ngày
>> Tham khảo: chữa gai gót chân
Chữa suy nhược cơ thể ở người có bệnh về hô hấp: Sâm bố chính 12g, táo nhân, tua sen, sa sâm, mỗi vị 12g; liên nhục 20g; lá vông, hương phụ, mỗi vị 10g; kỷ tử 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Chữa suy nhược cơ thể ở người có bệnh về tiêu hoá, sau khi ốm nặng hoặc lao động vất vả: Sâm bố chính 180g; hoài sơn, hạt sen, mỗi vị 80g; binh lang 8g; bạch truật 40g. Tán bột mịn, mỗi ngày uống 20g.
Chữa giai đoạn hồi phục sau áp xe phổi: Sâm bố chính, hoài sơn, mỗi vị 16g; sinh địa, ý dĩ, bách hợp, kim ngân hoa, mỗi vị 12g. Sắc uống mỗi ngày một thang.
Chữa bệnh trầm cảm: Sâm bố chính 16g; hà thủ ô, long nhãn, hoài sơn, bá tử nhân, mỗi vị 12g; toan táo nhân, liên tu, bán hạ chế, xương bồ, cam thảo dây, mỗi vị 8g; nhục quế 4g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa động kinh: Sâm bố chính 20g; ý dĩ 40g; trần bì, toàn yết, nam tam tinh sao, mỗi vị 20g; quế 4g. Tán thành bột mịn, ngày dùng 40g. Sau đó lấy chu sa 1g cho vào tim lợn, hấp cách thuỷ, cho người bệnh ăn, mỗi ngày 3 lần, trong 3 tuần liền.
Chữa giai đoạn phục hồi sau khi bị bỏng: Sâm bố chính, ý dĩ, hoài sơn, mỗi vị 16g; bạch truật, sa sâm, thục địa, hà thủ ô, kê huyết đằng, mỗi vị 12g; kỷ tử 10g; trần bì 8g. Sắc uống ngày một thang.
Thuốc bổ thận tráng dương, chữa thận suy yếu, kém dương sự: Sâm bố chính 1000g, đậu đen 1500g; hoài sơn, liên nhục, cẩu tích, sừng nai, tục đoạn, ba kích, liên tu, mỗi vị 1000g; hoàng tinh 500g, hạt tơ hồng 200g. Ba kích tẩm muối sao vàng, đậu đen sao tồn tính, sừng nai đắp đất sét nung tồn tính, các vị khác tán nhỏ hợp lại thành viên. Mỗi lần uống 8 – 12g, ngày 2 lần.
Thuốc tăng lực chữa kém ăn, mất ngủ, mệt mỏi, nặng ngực, thiếu máu xanh xao: Sâm bố chính 120g, hoàng tinh chế 80g; tầm gửi cây dâu, quả dâu, thỏ ty tử sao, hà thủ ô đỏ (chế), đỗ trọng mỗi vị 40g; huyết giác, ba kích, cao hổ cốt, mỗi vị 20g. Các vị sơ chế, ngâm 2 lít rượu trong hai ngày đêm rồi đem chưng cách thuỷ, hạ thổ một tuần. Mỗi lần uống 15 – 40ml, ngày 2 lần theo bữa ăn. Kiêng ăn đồ tanh sống, kích thích.
Chú ý: Thể trạng hư hàn phải tẩm nước gừng, sao kỹ./.
>> Xem thêm: bài thuốc Đông y giải độc tiêu viêm
