Cây lức là cây thuốc Nam quý trong dân gian Việt Nam. Nó còn có tên khác là lức lan, sài đất giả, dây lưỡi, chè rừng. Loài cây này thường mọc dại ở các bãi hoang, các bãi cỏ ven đường hay bờ ruộng từ Bắc vào Nam và một số đảo. Có thể thu hái cây quanh năm, chủ yếu vào mùa hè, mùa thu, dùng tươi hay phơi khô dùng dần. Dưới đây là công dụng và các bài thuốc chữa bệnh từ cây lức cho bạn đọc tham khảo.
Công dụng chữa bệnh từ cây lức
Lức dây thường dùng chữa cảm sốt; viêm lợi có mủ, đau răng; viêm hạnh nhân cấp (sưng amygdal); ho và ho ra máu; lỵ; chấn thương bầm tím. Dùng 15-30g, dạng thuốc sắc. Dùng ngoài trị nhọt và viêm mủ da, zona, eczema mạn tính, bỏng. Giã cây lức tươi để đắp ngoài. Nhân dân còn dùng cành lá của cây lức nấu nước uống thay trà, làm thuốc giúp ăn uống dễ tiêu và dùng trong các trường hợp rối loạn tiêu hoá ở trẻ em. Cũng thường dùng loại cây này chữa dị ứng (mề đay).
Ở Ấn Độ, người ta dùng cây lức làm thuốc đắp trị mụn nhọt, lá và các chồi non pha nước cho trẻ em uống khi ăn uống không tiêu và cho phụ nữ uống sau khi sinh đẻ. Cây cũng lức được dùng trong chứng tắc niệu, tắc nghẽn ruột và đau khớp gối.
>> Tham khảo: chữa bệnh từ huyền sâm
Bài thuốc chữa bệnh từ cây lức
Lức dây trị viêm hạnh nhân cấp
Lức dây 30-60g, chiết dịch cây dùng uống và ngậm.
Lức dây trị lỵ
Lức dây tươi 120g sắc uống hoặc chiết dịch, thêm đường hoặc thêm mật ong uống.
Lức dây trị viêm lợi có mủ
Lức dây, rau má, cỏ xước, chua me đất hoa vàng, đều dùng tươi, mỗi vị 30g chiết lấy dịch uống.
- Dùng để giúp lợi mật, cắt cơn sốt rét
Sử dụng 12g sài hồ nam, 12g hoàng cầm, 12g pháp bán hạ, 4g cam thảo, 8g sinh khương, 12g đảng sâm sắc lấy nước uống, điều trị tốt cho bệnh sốt rét và nóng rét kịch liệt.
Lức dây trị mề đay
Dùng 50-100g cây khô sắc uống hằng ngày, hoặc dùng cây tươi giã nhỏ, thêm nước, lọc uống.
Chữa sốt cao kèm theo nhức đầu, khát nước
Rễ cây lức 20g, ngũ gia bì 20g, cam thảo dây 12g, rau má 16g lá tre 12g, bán hạ 12g sao vàng gừng tươi 6g. Tất cả phơi khô, sắc với 400ml còn 100ml chia làm 2 lần uống trong ngày trước bữa ăn.
Trà giải cảm
Cây lức khô, chặt nhỏ, đóng gói 50g, dùng pha nước uống thay trà.
- Dùng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt
Sử dụng 8g cây lức, 15g hải trung kim, 10g rau tàu bay, 20g náng hoa trắng. Sau đó đem các nguyên liệu vào ấm đun cùng với 3 bát nước. Đun nhỏ lửa cho đến khi thuốc còn khoảng 1 bát nước thì chắt ra rồi lại tiếp tục sắc thuốc với lần nước thứ 2 và nước thứ 3. Cuối cùng đem trộn đều 3 bát nước với nhau rồi chia nhỏ thành 3 lần trong ngày và uống sau bữa ăn.
Chữa bệnh trĩ
Người bệnh cần chuẩn bị các loại nguyên liệu sau: cây lức, lá lốt, củ nghệ, lá sung, ngải cứu. Đem 5 vị thuốc thảo dược này đi rửa sạch với nước. Củ nghệ thì cắt thái thành lát nhỏ, mỏng. Sau khi rửa thì cho vào nồi đun sôi rồi lấy ra.
Người bệnh sẽ dùng để xông hơi trực tiếp lên hậu môn trong khoảng 15 đến 20 phút. Sau khi nước đã hết nóng và ấm ấm thì lại dùng để ngâm hậu môn trong khoảng 10 đến 15 phút. Cuối cùng là dùng lại nước đó để vệ sinh hậu môn và lau sạch bằng khăn bông mềm.
Sốt nóng mùa hè (bệnh ôn nhiệt) hoặc cảm sốt lúc nóng, lúc rét, khát nước nhức đầu, đắng miệng, ho, nôn oẹ, dùng:
Rễ lức 10g, sắn dây 12g, hương nhu trắng 10g, thanh bì 8g, sắc uống.
Lưu ý khi chữa bệnh từ cây lức
Kiêng kỵ:
Người âm hư và can dương vượng kiêng dùng.
Phụ nữ có thai không tự ý sử dụng.
>> Xem thêm: chữa bệnh từ sâm cau
