Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ luôn lo lắng ăn loại thực phẩm gì để không làm tăng đường huyết. Gạo lứt được xem là thực phẩm phổ biến dành cho người muốn ăn kiêng, ăn chay. Vậy người tiểu đường thai kỳ ăn gạo lứt được không? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
>> Tham khảo: TOP 10 thuốc trị tiểu đường hiệu quả tốt nhất 2020 hiện nay
Bệnh nhân tiểu đường ăn gạo lứt được không?
Trước khi đưa ra lời khuyên rằng người bệnh tiểu đường thai kỳ có nên ăn gạo lứt hay không thì chúng ta cần hiểu rõ xem loại gạo lứt này là gì và có thành phần dinh dưỡng như thế nào?
Thành phần dinh dưỡng
Gạo lứt còn gọi là gạo rắn, gạo lật, đây là một loại gạo chỉ xay bỏ vỏ trấu, chưa được xay bỏ lớp cám gạo, chính vì thế gạo vẫn giữ được nguyên hàm lượng dinh dưỡng, đặc biệt là các nguyên tố vi lượng. Gạo lứt về cơ bản có 3 loại: gạo lứt trắng, gạo lứt đen và gạo lứt đỏ. Thành phần dinh dưỡng chủ yếu có trong gạo lứt bao gồm: Chất xơ, protein, mangan, niacin, thiamine, axit pantothenic, đồng, magie, photpho, selen, kẽm, carbs, chất béo. Hơn nữa, gạo lứt còn là một nguồn giàu riboflavin, kali sắt và folate.
Với những thành phần kể trên, theo nhận định của các chuyên gia về dinh dưỡng và các nhà khoa học thì gạo lứt rất tốt cho người bệnh tiểu đường, cao huyết áp, tim mạch.
>> Tìm hiểu thêm: tiểu đường thai kỳ ăn dưa hấu được không
Công dụng của gạo lứt với việc điều trị căn bệnh tiểu đường
Để theo dõi đo lường mức độ thực phẩm làm tăng nhanh lượng đường huyết, người ta dùng chỉ số đường huyết GI (Glycemic index). Các loại thực phẩm mà có chỉ số GI cao sẽ làm tăng lượng đường huyết trong máu nhiều hơn so với những thực phẩm có GI trung bình hoặc thấp.
Chỉ số GI của gạo lứt là 68 ± 4, trên thang tính 100, trong khi loại gạo trắng sau khi xay, giã có chỉ số đường huyết là 73, thuộc danh sách thực phẩm có chỉ số đường huyết cao. Hơn nữa không giống như gạo lứt, gạo trắng lại có ít chất xơ, tiêu hóa nhanh hơn, dẫn đến lượng đường trong máu tăng lên đột biến.
Người bệnh tiểu đường thường được khuyến cáo nên hạn chế ăn các thực phẩm có chỉ số đường huyết cao, thay vào đó nên ăn các loại thực phẩm có chỉ số GI thấp, nguồn protein và chất béo lành mạnh.
Với hàm lượng chất xơ cao, nên gạo lứt giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường trong máu nên không làm tăng đường huyết đột ngột, tốt cho người ăn kiêng và người tiểu đường thai kỳ, thậm chí tiểu đường type 2 cũng nên cắt hẳn gạo trắng, thay thành bằng gạo lứt.
Đối với người mới được chẩn đoán tiểu đường ở giai đoạn 1, mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ thì gạo lứt còn đóng vai trò giúp làm giảm nguy cơ phát triển bệnh thành tiểu đường type 2. Thông thường, do trong cơ thể người tiểu đường, nguồn cung cấp magie kém, các tế bào trong cơ thể trở nên ít nhạy cảm hơn với hormone, dẫn đến thiếu hụt insulin khiến lượng đường bị dư thừa sẽ đi vào máu làm tăng nguy cơ gây đái tháo đường. Tuy nhiên nếu người bệnh bổ sung nhiều magie, insulin sẽ hoạt động tốt hơn nhiều, lượng đường trong máu cũng giảm. Chính vì trong loại gạo lứt này có hàm lượng magie cao, do đó người mắc tiểu đường thai kỳ hay người tiểu đường nên dùng gạo lứt là như vậy.
• Bên cạnh đó, gạo lứt chứa các vitamin thuộc nhóm B và các chất kháng oxy hóa đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa đường glucose trong cơ thể.
• Gạo lứt còn có các thành phần dinh dưỡng cao giúp tăng cường hệ miễn dịch, ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra với người bệnh tiểu đường như: biến chứng về tim mạch, ung thư, đột quỵ,..
• Gạo lứt chứa các chất xơ, phytosterol, carotenoid, acid omega 3, inositol, hexaphosphate (IP6)…Đây là các chất có công dụng phòng chống sự ngưng kết các tiểu huyết cầu và giúp làm giảm hàm lượng cholesterol xấu, giảm lượng triglyceride, cholesterol tốt, tăng bài tiết chất béo,.. hơn nữa còn giúp giảm nguy cơ bị biến chứng cấp tính về huyết áp, tim mạch cho người tiểu đường.
• Sterol và sterolin trong gạo lứt có tác dụng rất quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch kháng vi khuẩn, virus, phòng chống bệnh ung thư, làm chậm quá trình lão hóa.
Ngoài ra gạo lứt chứa nhiều chất xơ hơn gạo trắng rất nhiều, do đó quá trình tiêu hóa diễn ra lâu hơn và cảm giác đói đến chậm hơn. Việc này giúp làm giảm ham muốn thèm ăn nên rất thích hợp cho người ăn kiêng, người mắc tiểu đường.
Lưu ý cần biết khi sử dụng gạo lứt dành cho người tiểu đường thai kỳ
Về cách chế biến
Chế biến gạo lứt cũng không quá khác so với các loại gạo thông thường, tuy nhiên gạo lứt ăn rất cứng nên cần phải ngâm trước khi nấu và nấu lâu. Gạo không cần vo quá kỹ vì như thế sẽ làm mất đi lượng lớn dinh dưỡng từ phần cám gạo.
Bảo quản
Gạo lứt chỉ có thể bảo quản được 4 – 5 tháng, để lâu hơn thì gạo sẽ có mùi và không còn giữ được những dinh dưỡng cần thiết.
Khác
• Gạo lứt có nhiều tác dụng tốt nhưng đó là khi đảm bảo được là gạo sạch, không chứa chất hóa học, chất bảo quản.
• Chỉ nên sử dụng gạo lứt từ 2 – 3 lần/tuần bởi dùng quá thường xuyên sẽ không mang lại nhiều lợi ích.
• Thực chất trong gạo lứt vẫn có chứa tinh bột nên người bệnh tiểu đường thai kỳ khi ăn cần tính toán kỹ khẩu phần, lượng calo nạp vào cơ thể. Mỗi ngày chỉ nên ăn một bữa gạo lứt.
• Gạo lứt chỉ là thực phẩm hỗ trợ chữa và phòng chống bệnh tiểu đường chứ không có tác dụng chính là chữa bệnh tiểu đường.
>> Có thể bạn quan tâm: Top +15 sữa dành cho người bị tiểu đường tốt nhất hiện nay