Cây quyển bá còn được biết đến với tên gọi là trường sinh thảo, ít ai ngờ rằng loại cây mọc hoang này lại có rất nhiều tác dụng trong chữa bệnh. Vị thuốc này thường được dùng trong chữa các chứng chảy máu hay các bệnh viêm gan cấp tính, vàng da,vàng mắt,… Dưới đây là công dụng và một số bài thuốc chữa bệnh từ cây quyển bá mời bạn đọc tham khảo.
Cây quyển bá hay còn được gọi là Quyển bá trường sinh, Quyển bá tràng chim, thanh tùng, chân vịt,…Tên khoa học là Selaginella delicatula Alston – thuộc họ quyển bá (Selaginellaceae).
Là cây thân thảo, mọc bò, sống lâu năm, thân cây hình trụ cao từ 10-15 cm, đứng hoặc nằm tùy địa hình mọc, phân nhánh bằng cách chẻ đôi, các nhánh cây nằm trên cùng một mặt phẳng. Cây quyển bá có nhiều lá nhỏ, mọc không đều (lá ở thân gần gốc mọc cách xa nhau, lá ở cành mọc sít nhau), có khía răng và bạc trắng ở mặt dưới lá.
Công dụng chữa bệnh từ cây quyển bá
Trong y học cổ truyền Cây quyển bá có tính hàn, vị cay hơi đắng, tác dụng thanh nhiệt giải độc, hoạt huyết (nếu dùng dược liệu sống), lợi thấp, chỉ huyết cầm máu (nếu đeo sao dược liệu). Chủ trị các chứng: sởi, kinh phong ở trẻ em; viêm amidan, viêm phổi, viêm tuyến vú, cầm máu, viêm kết mạc,…
Theo y học hiện đại, các hoạt chất chiết xuất được từ cây quyển bá được chứng minh có các công dụng dược lý sau:
- Đại tiểu tiện ra máu, ho ra máu, trĩ ngoại chảy máu.
- Kinh nguyệt kéo dài, vô kinh, kinh nguyệt bế cuc.
- Bỏng do nhiệt.
- Các triệu chứng của viêm gan: vàng mắt, vàng da.
- Thiếu máu mạn tính.
- Tác dụng chống tế bào ung thư dòng P388 và MKN45 trên thực nghiệm nhờ vào hoạt chất amentoflavone.
Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây quyển bá
Bài thuốc chữa bệnh từ cây quyển bá điều trị viêm gan cấp tính thể hoàng đản (vàng da)
- Quyển bá, cỏ seo gà mỗi thứ 30g. Nấu nước uống hàng ngày như nước trà.
- Quyển bá 30g, Mã lan thảo (hài nhi cúc) 15g, Đậu mắt tôm 15g, Me đất hoa vàng 15g phơi khô. Nấu nước uống hàng ngày, nếu đại tiện khó khăn có thể gia thêm Đại hoàng 10g; nếu men gan hạ ít gia thêm Ngũ vị tử tươi giã nát 10g.
- Quyển bá, Đậu mắt tôm, Kim tiền thảo, Hài chi cúc, mỗi vị đều 30g. Nấu nước uống hàng ngày.
Chữa xơ gan cổ trướng
- Quyển bá, Tử kim ngưu, Bán chi liên, mỗi vị dùng 15g, Rễ cỏ tranh 120g, Nho dại, Hồng táo, Đơn buốt, mỗi vị dùng 30g. Tất cả nấu nước uống hàng ngày.
Bài thuốc cầm máu (ho ra máu, đái ra máu, nôn ra máu, đi ngoài phân đen, kinh nguyệt quá nhiều)
- Long nha thảo 25g, Quyển bá sao 30g. Sắc uống nước uống mỗi ngày 1 thang, chia 2-3 lần uống.
Bài thuốc chữa trĩ xuất huyết
- Quyển bá sao vàng 15g hãm lấy nước uống như trà, dùng hàng ngày. Có thể dùng quyển báo sao tán thành bột mịn rồi rắc lên búi trĩ ngoại để giảm sưng đau.
Viêm gan cấp tính, viêm túi mật
- Quyển bá sao 30g, Ngưu tất 20g,Mộc thông 20g. Sắc nước uống trong ngày.
Bài thuốc chữa bỏng
- Quyển bá sau khi thu hái, phơi khô, tán bột, rồi trộn với lòng trắng trứng gà, đắp lên vết bỏng. Cứ 2-3 giờ thay thuốc một lần, dùng đến khi vết bỏng được lành hẳn.
Bài thuốc chữa ung thư
- Quyển bá 20 – 80g nấu với thịt lợn nạc, Táo tàu cho thật nhừ. Ăn cả cái cả nước. Ngày ăn một lần, ăn liên tục trong vài tháng để hỗ trợ điều trị ung thư mũi họng, ung thư phổi.
Bệnh lý đau nhức xương khớp
- Quyển bá sao thơm 30g, hãm nước sôi uống thay trà, thời gian dùng bài thuốc này có thể kéo dài hàng tháng.
Lưu ý khi sử dụng bài thuốc chữa bệnh từ cây quyển bá
Không nên sử dụng bài thuốc chữa bệnh từ cây quyển bá cho phụ nữ mang thai, do tác dụng hoạt huyết, chỉ huyết có thể gây sẩy thai, đặc biệt ở những tháng đầu.
Tóm lại, cây quyển bá là một loại dược liệu tự nhiên dùng để điều trị cầm máu do nhiều nguyên nhân, bảo vệ gan, chống ung thư, …. Một số bài thuốc dân gian hiện còn chưa được kiểm chứng đầy đủ, do đó người bệnh tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng cây quyển bá với mục đích điều trị bệnh.
>> Xem thêm: chữa bệnh từ cây tắc kè đá
