Cây mọc tự nhiên ở ven rừng, đồi núi. Thân mềm dạng dây leo, có lông mềm dài 1,5 mm, lá hình tim, mọc so le, có 3 thùy, hoa đơn độc 5 cánh màu trắng, già chuyển màu tím nhạt. Quả hình trứng, bọc bởi lớp vỏ lưới (áo ngoài), chín rất thơm, ăn được.
Theo y học cổ truyền, để làm thuốc, người ta thu hái các bộ phận trên mặt đất của cây chùm bao, rửa sạch, phơi khô, cắt đoạn 3 – 5cm. Trước khi dùng sao hơi vàng, dùng dần. Chùm bao đặc trị chứng mất ngủ, ngủ hay mơ, phụ nữ hành kinh sớm. Được chiết xuất hoạt chất chế tác dược phẩm an thần giúp chống stress dành cho người lao động trí óc luôn căng thẳng thần kinh, dẫn đến hậu quả suy nhược tim mạch, cơ thể.
Công dụng chữa bệnh từ cây chùm bao
- Cây chùm bao được sử dụng là loại thuốc an thần, chữa mất ngủ, suy nhược thần kinh.
- Ngọn non của cây chùm bao thường được thu hái để luộc ăn vào buổi chiều hoặc trước đi ngủ vài giờ đồng hồ.
- Dạng thuốc thông thường của cây chùm bao là dạng cao lỏng có đường được pha chế như sau: lạc tiên, lá vong mỗi vị khoảng 400g, lá gai, rau má mỗi vị 100g. Tất cả nấu với nước, cô đặc được 100ml. Đường nấu thành siro. Pha 6 phần cao với 4 phần siro. Ngày uống 40ml, chia làm 2 lần trong ngày.
Một vài tác dụng chữa bệnh khác của thảo dược này phải kể đến như:
- Mát gan, chữa trị đau đầu
- Điều trị cho phụ nữ hành kinh sớm
- Chống stress, căng thẳng thần kinh và suy nhược cơ thể
- Cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm lo âu, hồi hộp
- Thanh nhiệt, lợi tiểu, chữa ho do phế nhiệt, giải độc
- Chữa ung nhọt, lở loét
- Chữa đau mắt đỏ.
>> Tham khảo: chữa bệnh từ cây bồng bồng
Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây chùm bao
Bài thuốc hỗ trợ điều trị mất ngủ, rối loạn giấc ngủ:
Bài 1: Chùm bao nấu thành cao lỏng với tỷ lệ 1 phần chùm bao 1 phần nước, pha thêm chút đường cho dễ uống, ngày 2 – 3 lần, mỗi lần 50 – 100ml, sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ. Cũng có thể phối hợp với một số dược liệu an thần khác như lá vông, lá dâu, lá sen, mỗi loại 20g, tâm sen 4g. Sắc uống ngày một thang. Uống 2 – 3 tuần, tới khi các triệu chứng thuyên giảm.
Bài 2: Thu hái quả, rửa sạch, bổ đôi, nạo hết ruột, ép và lọc lấy dịch quả, thêm ít nước đun sôi để nguội và chút mật ong hoặc đường đủ ngọt để uống. Dịch quả chùm bao thơm, ngon, bổ, mát; thích hợp cho giải nhiệt mùa hè. Hoặc hái phần ngọn và lá non của lạc tiên mỗi lần khoảng 100 – 200g nấu canh ăn giúp ngủ ngon.
Cũng có thể thu hoạch chùm bao mọc hoang ở hàng rào, lùm bụi cây khắp đồng ruộng, vườn cây. Đem về phơi khô (cả rễ, dây, lá, quả), thái dài 3cm, sao khử thổ, tán nhuyễn thành dạng bột, pha thêm vào một chén nước cốt trà đen đậm (khoảng 5 kg/chùm bao), vo viên tròn cỡ ngón tay út. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 5 viên, liên tục trong 60 – 90 ngày trị mất ngủ.
Bài 3: Chùm bao tươi (cả lá, dây, quả) 300g, phơi 2 nắng (hoặc sao khử thổ vừa vàng), 200g râu ngô vừa ngậm sữa rửa sạch, 100g rau má (sao khử thổ vừa héo), sắc chung với 500ml nước có pha 1/4 muỗng muối hạt, còn lại 200ml nước, uống 2 lần/ngày trưa, tối. Liên tục 7 ngày có tác dụng an thần, chống mệt mỏi.
Bài 4: 500g chùm bao (cả rễ, dây lá, quả non), 300g hoa thiên lý, 100g lá mướp đắng non. Tất cả sao khử thổ, tán nhuyễn dạng bột, cho thêm 50g đậu xanh (để cả vỏ), rang chín, tán nhuyễn. Mỗi ngày pha 3 muỗng canh vào 100ml nước sôi để nguội, uống mỗi khi khát. Công dụng: Trị khó ngủ, đau nhức ở người cao tuổi, phụ nữ hành kinh sớm hoặc phụ nữ sau mãn kinh. 10 ngày là một liệu trình.
Bài 5: Hạt sen 12g, lá tre 10g, cỏ mọc 15g, lá dâu 10g, chùm bao 20g, vông nem 12g, cam thảo 6g, xương bồ 6g, táo nhân sao 10g. Ðổ 600ml nước, sắc còn 200ml nước, uống ngày 1 thang.
Bài thuốc giảm đau nhức, mất ngủ ở người cao tuổi
- Chuẩn bị: 500g lạc tiên, 300g hoa thiên lý, 100g lá mướp đắng non. Sao vàng, phơi hoặc sấy khô các dược liệu rồi tán thành bột. Bài thuốc này có thể trộn cùng 50gr đậu xanh tán nhuyễn để không bị đắng khi sử dụng.
- Mỗi lần sử dụng, pha cùng 100ml nước ấm, uống thay trà mỗi ngày. Người bệnh cần phải dùng liên tục trong thời gian kéo dài từ 2 đến 4 tháng để thấy được kết quả lâu dài.
Lưu ý khi sử dụng bài thuốc chữa bệnh từ cây chùm bao
Mặc dù lành tính và có công dụng cực tốt cho sức khỏe nhưng bạn cũng cần hết sức lưu ý khi sử dụng thảo dược này.
- Những người không nên sử dụng là người chuẩn bị phẫu thuật và phụ nữ đang mang thai hay cho con bú.
- Không dùng dược liệu đã bị ẩm mốc hay có mùi lạ.
- Sử dụng theo đúng liều lượng, không nên quá lạm dụng
- Không được tự ý sử dụng cây lạc tiên kết hợp với các loại thuốc hay thảo dược khác khi chưa có sự cho phép của bác sĩ hay thầy thuốc đông y.
Không thể phủ nhận rằng cây chùm bao là vị thuốc an thần từ thiên nhiên đem lại hiệu quả cực tốt. Nếu bạn đang bị chứng đau đầu, căng thẳng hành hạ thì hãy thử áp dụng bài thuốc chữa bệnh từ cây chùm bao này nhé! Chắc chắn, hiệu quả đạt được sẽ khiến bạn ngạc nhiên đấy!
>> Xem thêm: chữa bệnh từ cây ngái
