Cây bàn tay là một loại thực vật mọc hoang ở vùng núi phía Tây Bắc. Nó được người dân địa phương sử dụng với mục đích giúp giải rượu, làm mát gan. Vậy đặc điểm, công dụng và bài thuốc chữa bệnh từ cây bàn tay như thế nào? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu nhé.
Đặc điểm của cây bàn tay
- Theo truyền thuyết của người Tày vùng Cao Bằng, Bắc Kạn cây mọc ở các rừng thiêng, nơi an táng người chết, lá cây xẻ thủy giống như những bàn tay khổng lồ, canh giữ nơi yên nghỉ của những người đã khuất; vì vậy nên gọi là Cây bàn tay.
- Là cây thân gỗ cao khoảng 7-8 m, có cành nhỏ và cuốn lá non, quanh thân có lông nhung; Cuống lá cứng, dài 40-80cm, rộng 20-40cm, xẻ sâu tạo thành hình gần bầu dục, mỗi lá xẻ từ 3-9 thùy dạng trứng, mép lá có thể nguyên hay có hình gợn sóng; Hoa có hình bầu dục thường ra vào tháng sáu, không có cuống, hoa là đơn tính; Quả dẹt có hình trứng hoặc hình bầu dục, không có lông bao quanh, khi chín quả có màu nâu đen, vị ngọt có thể ăn được.
Công dụng chữa bệnh từ cây bàn tay
Theo y học cổ truyền, Cây bàn tay có tính mát; vị chua nhẹ, Quy kinh Can, Thận. Tác dụng thanh nhiệt, giải độc.
Một số tác dụng của Cây bàn tay đã được nghiên cứu, chứng minh hay được kiểm chứng trong dân gian:
- Giúp giải độc gan hiệu quả: giảm các triệu chứng nóng gan, tăng men gan, vàng mắt, vàng da, nước tiểu sẫm màu, viêm gan do virus hay xơ gan.
- Giải rượu, giải độc cho uống quá nhiều bia rượu.
- Giúp lợi tiểu, chống viêm.
- Hỗ trợ điều trị các chứng viêm khớp, thấp khớp.
- Bệnh lý ở thận như: Viêm cầu thận, phù do thận, nhiễm trùng đường tiết niệu, nước tiểu đỏ.
- Nấu nước tắm để giảm đau nhức cho phụ nữ sau sinh.
- Cây bàn tay giúp trị các triệu chứng của tiểu đường: khát nước, khô miệng, nóng bức khó chịu trong người.
>> Tham khảo: chữa bệnh từ bèo hoa dâu
Các bài thuốc chữa bệnh từ cây bàn tay
Bài thuốc giải rượu:
- Trước hoặc sau khi uống rượu, uống 1 cốc nước sắc từ rễ cây bàn tay giúp giảm các triệu chứng đau đầu, chóng mặt sau khi uống rượu, giảm mệt mỏi sau đó.
- Cách sắc nước: Dùng khoảng 70g rễ khô, đun với 3 bát nước. Đun tới khi sôi rồi để lửa nhỏ thêm khoảng 5 phút, sau đó chắc ra uống.
Bài thuốc chữa xơ gan cổ trướng, xơ gan do rượu:
- Rễ Cây bàn tay 20g, Rễ chua ngút 10g, Chỉ thiên 10g, Thạch xương bồ 10g, Rễ me chua 10g, Bồng bồng rường 10g, Long nha thảo 20g, Thổ Phục linh 10g, Rễ dâu 10g.
- Đem sắc nước uống ngày 1 thang, chia làm 2-3 lần uống trong ngày.
Bài thuốc chữa các triệu chứng của bệnh gan (vàng da, vàng mắt, tiểu ít, nước tiểu sậm màu,…):
- Dùng 20g rễ Cây bàn tay, 20g Mộc thông, 10g Lá cây nhãn, 10g Thổ phục linh, 10g Bồ khai đỏ. Đem sắc lấy nước, ngày 1 thang chia làm 2-3 lần uống. Uống liên tục trong 10-15 ngày sẽ cải thiện các triệu chứng của tổn thương chức năng gan.
Bài thuốc chữa bệnh Gout:
- Dùng 200 gam Cây bàn tay sắc nước uống thay nước hàng ngày. Uống liên tục trong 1 – 2 tháng. Có thể thêm vị thuốc Tầm gửi cây Xau xau để tăng hiệu quả giảm acid uric máu.
Bài thuốc chữa viêm gan virus:
- Dùng 100 – 200 gam rễ Cây bàn tay sắc nước uống thay nước hàng ngày.
Lưu ý khi chữa bệnh từ cây bàn tay
Có bệnh thì dùng, không có bệnh thì dùng ít, khoảng 3 – 5 ngày thì dừng. Nếu lạm dụng uống với thời gian kéo dài sẽ bị suy giảm sinh lý ở Nam giới.
Thuốc hầu như không có độc tính và không gây tác dụng phụ. Tuy nhiên nếu sử dụng kéo dài với liều quá cao có thể gây giảm sinh lý.
Như vậy, cây bàn tay là một loại dược liệu tự nhiên có công dụng trong nhiều bệnh lý. Tuy không có độc tính và ít gây tác dụng phụ nhưng trước khi sử dụng với mục đích điều trị bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
>> Xem thêm: chữa bệnh từ cây lưỡi bò
